Thiết Lập Mối Quan Hệ Hữu Nghị, Hợp Tác Giữa Tổng Hội IEEE Và Hội Vô Tuyến-Điện Tử Việt Nam

Ngay từ khi được thành lập Hội Vô tuyến-Điện tử Việt Nam đã quan tâm tổ chức các hội nghị khoa học toàn quốc (lấy tên tiếng Anh là VietNam Conference on Radio-Electronics, viết tắt là REV) để tổng kết những thành tựu khoa học và công nghệ mới nhất của ngành Điện tử – Truyền thông trên thế giới và trong nước, từ đó xây dựng những khuyến nghị đệ trình lên lãnh đạo Đảng và Nhà nước, đề xuất những chính sách và giải pháp cho sự phát triển ngành.

Tuy là Hội nghị quốc gia, nhưng thông qua tùy viên văn hóa và thương vụ tại Đại sứ quán các nước phát triển, Ban Tổ chức mời cả các nhà khoa học, các tập đoàn công nghiệp quốc tế đến tham dự và đọc báo cáo.

IEEE tìm đến với hội nghị REV khá sớm. Tại hội nghị REV lần thứ IV (REV’92, – Hanoi 11/1992), GS Vijay Bhargava (sau này là chủ tịch IEEE/ComSoc – 2012-2013) đã đến tham dự. Đây không phải là một sự ngẫu nhiên, vì GS Bhargava là tình nguyện viên cấp cao của IEEE (senior level IEEE volunteer), đã đi giảng bài ở 66 nước và đã giúp các Chủ tịch IEEE thương thảo ký hiệp định kết nghĩa (sister society agreement) với các hội Ấn Độ, Nhật Bản,và Nga.

Theo thông lệ của những hội nghị REV, trong buổi khai mạc các vị khách quốc tế quan trọng được dành khoảng 5 phút lên chào mừng hội nghị và giới thiệu tóm tắt về đơn vị của mình. GS Bhargava cho biết IEEE không còn là hội riêng của Hoa kỳ thành lập năm 1962, mà đã trở thành một hội quốc tế có 365 ngàn (nay là 425 ngàn) hội viên ở 132 nước (nay là 160 nước) trên toàn cầu.

Trưa hôm đó, các GS Nguyễn văn Ngọ, Nguyễn đình Ngọc, Phan Anh, và Nguyễn Quang A (nguyên hội viên của IEEE/ComSoc) cùng ăn trưa với ông, và mời IEEE tham gia các hội nghị sau này của REV.

GS Nguyễn đình Ngọc là thủ trưởng V17 Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) có quan hệ nhiều với các công ty viễn thông nước ngoài, trong đó có Northern Telecom. TS Teo TatKhai đại diện Northern Telecom ở châu Á, lại là hội trưởng Hội Máy tính Singapore, kiêm Chủ tịch Chi hội IEEE-Computer ở Singapore, có quan hệ chặt chẽ với Văn phòng IEEE vùng châu Á-Thái bình Dương (gọi tăt là IEEE APO). Một lần GS Nguyễn đình Ngọc sang Singapore công tác được TS Teo Tatkhai giới thiệu với IEEE APO, họ cho biết rằng IEEE muốn cử một đoàn đại biểu cấp cao sang thăm Hội VT-ĐT Việt Nam trong thời gian gần nhất.

GS Ngọc về nước hội ý ngay với các GS Nguyễn Văn Ngọ, Phan Anh. Chúng tôi cho rằng đây là cơ hội tốt để thực hiện chủ trương lớn của Hội “ sớm thiết lập mối quan hệ hợp tác hữu nghị với một hội quốc tế có uy tín”. GS Ngọc liền gửi điện mời TS Teo TatKhai sang Hà nội để bàn bạc cụ thể. Có 2 vấn đề đặt ra:

• Bạn cần một thư mời
• Đây là đoàn đại biểu cấp cao do Chủ tịch IEEE dẫn đầu, và tổ chức IEEE vùng 10 (Châu Á-Thái bình dương) sẽ chọn những chuyên gia hàng đầu của các chuyên ngành đi theo, nên khi sang muốn được tiếp kiến cán bộ chính quyền cấp cao của Việt nam.

Chúng tôi dự kiến gửi thư mời nhân dịp một hội nghị của REV. Các hội nghị REV thường họp vào tháng 11, gần kề ngày lễ Tạ ơn bên Mỹ không thuận tiện cho bạn, nhưng vì hội nghị REV’94 sẽ họp cả ở TP Hồ chí Minh và Hà nội, nên phiên họp tại Hà nội có thể chọn ngày thuận lợi cho đoàn bạn sang thăm và tham dự.

Về vấn đề quan chức Việt nam tiếp đoàn, tuy cả chủ tịch Liên hiệp hội KH&KT Việt nam GS Hà Học Trạc, và chủ tịch hội Vô tuyến-Điện tử Việt Nam TS Đặng Văn Thân đều là cấp tương đương Bộ trưởng cả, nhưng chung tôi cũng đề nghị Bộ trưởng Bộ Khoa học -Công nghệ -Môi trường tiếp kiến lãnh đạo đoàn.

Đoàn bạn sang khá đông, và toàn là nhân vật cấp cao trong IEEE và trong giới khoa học của nhiều nước. Dẫn đầu đoàn là Chủ tịch IEEE 1995 GS James T. (Tom) Cain, có Chủ tịch IEEE 1994 GS H. Troy Nagle đi cùng. Về IEEE vùng 10 có Giám đốc đương nhiệm GS Paul Y.S. Cheung, và GS Felix Wu (IEEE Fellow). Ngoài ra còn ông Teo Tat Khai Chủ tịch IEEE Computer Singapore-Chapter, và một số nhân viên (xem ảnh toàn đoàn kèm theo).

Ban Chấp hành REV đón tiếp nồng nhiệt đoàn đại biểu cấp cao IEEE

Thành viên của đoàn không chỉ là quan chức cấp cao của IEEE mà đồng thời cũng là những chuyên gia đàu ngành tầm cỡ thế giới trên những lĩnh vực chuyên sâu khác nhau trong ngành Điện và Điện tử, Vd:

• GS Tom Cain là nhà giáo dục về Khoa học Máy tính, có vai trò chủ chốt trong việc tạo ra những chương trình được kiểm đinh (accredited, tức là đánh giá toàn diện và công nhận) để xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật ở Hoa kỳ và nước ngoài. Ông chủ xướng viêc sáng lập Ban Kiểm định Khoa học Máy tính, từ đó trên 250 chương trình được kiểm định về Khoa học Máy tính ra đời.

• GS H. Troy Nagle vừa là TS Công nghệ Điện tử, lại vừa là bác sỹ Y khoa, chuyên nghiên cứu về các bộ cảm biến y sinh và thiết bị điện tử y tế.

• GS Paul Y.S. Cheung là Chủ nhiệm Khoa Công nghệ của Đại học Hongkong, chuyên sâu về Điện tử Y tế, xử lý tín hiệu Y Sinh học, xử lý hình ảnh y tế. Ông đồng thời cũng là chuyên gia về hệ Máy tính, chuyên về Cấu trúc Xử lý Song song và những algorithm mô phỏng các hệ Y Sinh học.

• GS Felix F. Wu là chuyên gia về phân tích các hệ điện năng; xây dựng quy hoach và kế hoạch đầu tư các hệ phát và truyền tải điện; điều khiển và thông tin cho các hệ năng lượng; tái cấu trúc công nghiệp điện năng.

Như vậy là một đoàn chuyên gia hàng đầu về Giáo duc Công nghệ, Máy tính, Y Sinh học và Điện năng, mà ngày ấy do mải tập trung vào Dự án Vệ tinh, chúng tôi đã bỏ lỡ mất cơ hội khai thác, mặc dầu sau lần viếng thăm năm 1995, trong nhiều năm họ vẫn giữ quan hệ, gửi thư chúc Tết!

Món quà mà đoàn mang sang tặng vô cùng quý báu về mặt học thuật, bao gồm bộ sách về các tiêu chuẩn chuyên ngành do IEEE xây dựng và đã được ITU công nhận là chuẩn quốc tế, mỗi quyển chuẩn cho một chuyên ngành mang một màu bìa riêng (Vd. sách đỏ, sách xanh lam, sách vàng, v.v..), từ điển thuật ngữ The IEEE Dictionary of Electrical and Electronics Terms, các tạp chí nghiên cứu như IEEE Transactions , và tạp chí phổ cập như Spectrum, Potentials, mỗi loại đêu có những bộ sưu tập của nhiều năm (và 5 năm sau họ vẫn tiếp tục hàng tháng gửi đều đặn những số mới ra). Chúng tôi rất quý món quà , trong dịp triển lãm quốc tế TELECOMP “97, nhân được Ban Tổ chức dành cho một gian hàng miễn phí, đem ra triển lãm để quảng cáo tạp chí cho bạn, nhưng ai hỏi mua số nào chúng tôi cũng không bán.

Như chúng tôi đã hứa, đoàn đến được đông đảo các nhà khoa học Việt nam thuộc chuyên ngành Điện tử – Viễn thông và Vật lý Vô tuyến đón tiếp (xem ảnh), Chủ tịch Hội Đặng văn Thân có một buổi tiếp riêng với tư cách lãnh đạo Tổng cục Bưu điện Việt nam. GS VS Đặng Hữu, Bộ trưởng Bộ Khoa học – Công nghệ – Môi trường tiếp và chụp ảnh với các vị lãnh đạo IEEE và IEEE vùng 10 (xem ảnh). Bức ảnh nầy được đoàn cấp cao IEEE vô cùng trân trọng, khi về nước đưa ngay lên trang Web của IEEE. Đầu năm 2013 , TS Nguyễn Thanh Tùng sang công tác ở Singapore gặp TS Teo Tat Khai ông vẫn còn nhắc tới sự kiện này và bức ảnh quý.

Hai đoàn REV-IEEE đã thảo luận rất kỹ về Bản Ghi nhớ “Memorandum of Understanding between The Institute of Electrical and Electronics Engineers Inc. and Radio-Electronics Association of Vietnam”. Chúng tôi đã thống nhất ở Mục cuối của Bản Ghi nhớ là “Những hiệp định hợp tác khác có thể có trong tương lai, chẳng hạn giữa REV và một hội kỹ thuật thuộc IEEE, hoặc giữa REV và chi nhánh của IEEE (IEEE Sections), đều là những phụ bản của hiệp định này”. Như vậy Bản Ghi nhớ về thực chất có ý nghĩa như một Hiệp định khung về hợp tác giữa IEEE và REV.

Từ trái sang phải: Hàng đầu, GS Paul Y.S. Cheung, GS Tom Cain, Bộ trưởng VS Đặng Hữu, GS Nguyễn văn NgọHàng thứ 2: GS Felix F. Wu, Vụ trưởng HTQT, GS H. Troy Nagle, TSKH Phạm khắc Di

Bản Ghi nhớ không ký ngay được trước khi đoàn bạn về nước: để tôn trọng Chủ tịch Đặng văn Thân, tôi nhờ Vụ Hợp tác Quốc tế TCBĐ xem lại và dịch ra trình Chủ tịch, sau đó gửi đi cho bạn đánh máy vào loại giấy chuyên dùng của IEEE, khi Chủ tịch IEEE ký xong sẽ gửi sang cho ta ký và gửi trả cho bạn 01 bản. Có một câu chuyện khá cảm động: mùa hè 1996 khi tôi và PGS Kiều Vĩnh Khánh sang Hoa kỳ thăm một số tập đoàn công nghệ vũ trụ, GS Tom Cain và Chủ tịch IEEE đương nhiệm Wallace Stanley Read đón gặp ở Washington DC, họ nói rằng việc xây dựng mối quan hệ hợp tác với Hội REV là một cống hiến đáng kể của GS Tom Cain cho IEEE, cho nên hy vọng phía ta sớm hoàn chỉnh thủ tục để GS Tom Cain được ký vào bản Ghi nhớ.

Ngày 30/11/1996 hai bên đã hoàn thành việc ký vào bản Hiệp định hợp tác.

Từ đó các hội nghị REV ’96 , REV ’98 v.v đều có sự tham gia của các nhà khoa học là quan chức của IEEE, như GS Tetsuya Miki (quốc tịch Nhật), GS Lin-shan Lee (Đài loan), GS Paul Y.S. Cheung (Hongkong) v.v.

Bản Hiệp định hợp tác là văn bản có tính dài hạn nhưng cứ sau mỗi 3 năm lại được hai bên ký nhắc lại để khẳng định về những nội dung đã ký và sửa đổi những chi tiết để cập nhật nếu có. Trong phần Phụ lục có giới thiệu một trong những văn bản đã được REV và IEEE ký gần đây.

GS Nguyễn Văn Ngọ

Phụ lục 1:Memorandum of Understanding BetweenThe Institute of Electrical and Electronics Engineers, Incorporated and Radio-Electronics Association of Vietnam

IEEE – REV MEMORANDUM OF UNDERSTANDING

BETWEEN

THE INSTITUTE OF ELECTRICAL AND ELECTRONICS ENGINEERS, INC.

AND RADIO-ELECTRONICS ASSOCIATION OF VIETNAM

To encourage the exchange and dissemination of technical information, and to promote understanding and cooperation between the members of the Radio-Electronics ssociation (REV) and the Institute of Electrical and Electronics Engineers, Inc. (IEEE), these organizations have entered into an agreement on the following matters. Additional responsibilities and benefits may be discussed and decided on at a later date by agreement of both parties.

1. VISITING MEMBERS

When a member of the REV visits outside Vietnam in a location/country where the IEEE has a Section, or a member of the IEEE visits Vietnam, for a period not exceeding one year, they shall be given the opportunity to avail themselves of the facilities, services and programs of the other institution under the same conditions as those granted to members of the host institution, including being in conformance with the laws of the host country.

To arrange for the privileges of a visiting member, the member’s home institution should submit a written request to the host institution at the address shown at the end of this document at least six (6) weeks prior to the scheduled arrival of the visiting member. Upon arrival, the visiting member should present the host institution with a letter of introduction or membership card, for identification purposes. The host institution will then register the visiting member to entitle them to member privileges during their visit.

2. JOINT ACTIVITIES

The IEEE and REV may, subject to agreement on specific items, enter into joint projects, events, and products such as conferences, forums, publications, history, standards, educational materials, etc. Joint activities devoted to preserving and sustaining the environment, teaching math and science to children, improving technology awareness in the general public, and improving the image of engineers and the profession will also be explored.

Specifically, IEEE and REV shall, by joint effort and when possible, arrange for IEEE participation at REV biennial national scientific conferences and, in conjunction with these conferences, shall hold meetings and exchange information at these meetings.

The Technical Societies of the IEEE and REV are encouraged to develop joint activities, based on additional individual agreements, including co sponsorship of conferences, joint publications, exchange of technical papers and lecturers, translations, etc. It is anticipated if an IEEE Section is formed in Vietnam, the section will participate in such joint activities. IEEE and REV will facilitate the establishment of relations between sub-entities of each organization (for instance between IEEE Singapore and REV Hai Phong, and between IEEE Singapore and REV Ho Chi Minh City).

3. COORDINATION OF TECHNICAL MEETINGS

Plans and schedules for international conferences and major events will be exchanged between the IEEE and REV.

To the extent practical, consultation will take place when it is proposed to conduct a major conference or event in Vietnam by the IEEE or outside Vietnam by REV.

4. PUBLICATIONS EXCHANGE

By mutual agreement, certain publications may be exchanged between the IEEE and REV. Specifically, IEEE and REV shall, by joint effort, arrange for exhibition of IEEE publications at REV biennial national scientific conferences.

Members of one organization may receive certain publications of the other organization at reduced rates. Periodicals for which a reduced subscription rate are available to one organization’s members, will be available to the other organization’s members at a reduction of 20% of the non-member rates.

The Proceedings of the IEEE will be available to members of REV at the “sister-society” rate. Single copy publications, for which a reduced price is available to one organization’s members, will be available to the other organization’s members at a reduction of 20% of the non-member rate.

5. STANDARDS INFORMATION

IEEE and REV agree to encourage mutual participation in standards development and to arrange for adoption, adaption and publication agreements.

6. REVIEW. AMENDMENT AND TERMINATION

Amendments to the agreement may be proposed at any time, but will not be valid until they have been approved by both the IEEE and REV.

Other cooperative agreements, which may be made in the future. such as between REV and a Technical Society of the IEEE, and REV and IEEE Sections, shall be documented in a supplement to this agreement.

The term of this agreement shall be for a fixed duration of three (3) years, from December 1, 1996 to December 31, 1999, subject to termination by either party on three months notice in writing. Renewal is contingent upon approval by both institutions. This agreement comes into force by the signature of both parties on November 30, 1996.